Przeglądając portale internetowe o tematyce zdrowia i odżywiania, różne czasopisma, czy fora internetowe można odnieść wrażenie, ze zapanowała plaga Hashimoto. Najczęściej kobiety, których ta choroba dotknęła, szukają złotego środka, który pomoże złagodzić objawy będące krzywdzące dla nich i ich kobiecości. Czym właściwie jest i czy powinniśmy się obawiać tej choroby? 

Hashimoto to jednostka chorobowa o podłożu autoimmunologicznym, jedna z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy we wszystkich grupach wiekowych. Stopniowo następuje uszkodzenie tarczycy, co prowadzi do upośledzenia działania.

Co może powodować tę chorobę? Mogą być to czynniki genetyczne, żywieniowe, czy środowiskowe. Żywieniowe mogą być spowodowane niedoborem selenu, bądź nadmiarem jodu. W czynnikach środowiskowych bardzo ważny jest stres, jaki na co dzień odczuwamy, palenie papierosów, infekcje bakteryjne i wirusowe lub przebyte leczenie jodem radioaktywnym. W licznych publikacjach naukowych  jest również mowa o współwystępowaniu innych chorób razem z Hashimoto: cukrzyca typu 1, celiakia, łuszczyca, toczeń rumieniowaty, czy anemia złośliwa. 

W prawidłowym rozpoznaniu choroby niezbędne poza obrazem klinicznym będą badania takie jak:

– obecność przeciwciał tarczycowych: anty-TPO i anty- TG

– TSH w surowicy

–  stężenie hormonów tarczycy fT4 i fT3

Nadal nie stworzono skutecznej terapii farmakologicznej. L-tyroksyna podawana pacjentom, ma na celu łagodzenie objawów, wyrównanie niedoborów endogennej tyroksyny, czy zapobiec wzrostowi stężenia TSH. Z tego powodu terapia farmakologiczna prowadzona jest bezterminowo i rzadko kiedy chory będzie mógł odstawić leki z powodu wyleczenia. 

Coraz częściej organizm jest już w takim stanie, że samo leczenie farmakologiczne nie pomaga. W takim momencie warto zastanowić się nad podjęciem nowych działań. Mowa o zmianie stylu życia, żywienia. Ważne będą tu czynniki takie jak:

• Dietoterapia
• Aktywność fizyczna- każdy z nas powinien dla lepszego samopoczucia, zachowania sprawności, czy po prostu dla spędzenia wolnego czasu wprowadzić sport do swojego życia. Jeśli nie lubisz biegać, idź na jogę. Jeśli lubisz aerobik, pływanie- czas się zapisać! Przy pracy siedzącej, będzie to świetna odskocznia dla naszego ducha, oraz ciała. Sport pomoże również w redukcji ewentualnych dodatkowych kilogramów, które mogły przybyć z powodu spowolnionego metabolizmu, czy utrzymać aktualną sylwetkę.
• Higiena i ilość snu- to pewne zasady, które zadbają o to, by człowiek podczas snu naprawdę wypoczął. Sypialnia powinna być wietrzona każdorazowo przed snem, a temperatura w pokoju nie powinna być wyższa niż 21 stopni. Łóżko powinno kojarzyć nam się jedynie z dwoma czynnościami: snem i seksem, wtedy organizm wie, co powinien robić. W obecnych czasach, wielu ludzi nie uśnie bez obejrzenia filmu, czy używania telefonu. Powinno ograniczyć się światło niebieskie minimum godzinę przed snem. Kolacja lekkostrawna zjedzona do 2h przed snem oraz ograniczenie płynów zapewni nieprzerwany sen. W poprawie jakości snu pomoże też regularne wstawanie i kładzenie się spać. Kiedy uda przyzwyczaić się organizm do 7-8h snu w stałych porach, po jakimś czasie on sam będzie domagał się odpoczynku.
• Unikanie stresu- ten punkt dla wielu będzie powodem do śmiechu. Jak w obecnych czasach można unikać stresu? Czasami można mieć wrażenie, że czeka na nas na każdym kroku, by wyprowadzić nas z równowagi. Chroniczny stres może mieć w przyszłości opłakane skutki dla nas i naszego organizmu. Jest to naturalna reakcja organizmu na stresujące wydarzenie. Jednak powinniśmy pracować nad tym, że nie warto przejmować się rzeczami na które nie mamy wpływu. Jednak może mieć on wpływ na nas. Kłopoty z koncentracją, nerwica, depresja, zaburzenia układu trawiennego, kłopoty w sferze seksualnej, kołatanie serca- to tylko nieliczne przyczyny długotrwałego stresu. Czy warto doprowadzić się do takiego stanu z powodu rzeczy niezależnych od nas?

Dieta przy takim schorzeniu jest bardzo indywidualną sprawą. W Internecie znajdziemy wiele rad, co jeść, a czego unikać. Jednakże wiele z tych wskazówek mówi o ograniczeniu dużej ilości produktów spożywczych. Czy słusznie? Jeśli jesteś osobą, która ma nietolerancje, czy alergie pokarmowe na jakikolwiek produkt, to niezależnie od posiadania choroby należy je wyeliminować z jadłospisu. Bezpodstawna eliminacja danego składnika pokarmowego, może prowadzić do niedoborów, co może prowadzić do poważniejszych konsekwencji. Powinniśmy opierać go na zasadach racjonalnego żywienia, pamiętając o pokrywaniu zapotrzebowania na energię, makro- i mikroskładniki, tak by nie dopuścić do jakichkolwiek niedoborów. Dlatego bardzo ważne jest unikanie diet niskokalorycznych, nisko węglowodanowych, czy niskotłuszczowych. 

• Węglowodany- ważne jest dbanie o prawidłową podaż błonnika pokarmowego: min. 25g/dzień. W miarę możliwości spożywać produkty o niskim indeksie glikemicznym, trudniej przyswajalne. 
• Białko- zadbać o prawidłową podaż: około 15- 25% z dziennego zapotrzebowania. Możliwość spożywania zarówno białka zwierzęcego, jak i roślinnego. 
• Tłuszcze- podaż tłuszczów jest bardzo ważna, więc nigdy nie można z nich rezygnować całkowicie. Szczególnie u kobiet, powinny być na odpowiednim poziomie. Warto ograniczyć w diecie kwasy tłuszczowe nasycone, a zwiększyć wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Dobrym pomysłem będzie wprowadzenie i opieranie się głównie na olejach roślinnych. 

Należy pamiętać o dostarczaniu z pożywienia, czy suplementacji pierwiastków oraz witamin takich jak: selen, cynk, wit. A, C, D i E i B12.

Przy problemach z masą ciała, czy z problemami przy odchudzaniu warto zwrócić na:

• podaż płynów, czy jest odpowiednia
• regularność posiłków, która jest ważna przy zwolnionym metabolizmie, 
• podjadaniu miedzy posiłkami, co jest wielką przeszkodzą podczas diety redukcyjnej, 
• spożycie słodyczy, znalezienie zdrowszych i mniej kalorycznych zamienników. 

Tabela przedstawia, z jakich produktów warto uzupełnić nasze dzienne zapotrzebowanie

Choroba wymaga od nas wielu poświeceń, jednak lepsze samopoczucie nam to wynagrodzi. Trzeba jednak pamiętać, że nie należy zmieniać swojego życia z dnia na dzień. Warto wprowadzić rady kolejno, bez pośpiechu. Jeśli chodzi o zmianę żywienia- nie można stosować restrykcyjnych i niskotłuszczowych diet. Organizm w czasie choroby potrzebuje bardzo dużo uwagi z naszej strony. Rozważne żywienie, odpowiednio dobrana suplementacja, czy więcej ruchu pomoże mu złagodzić skutki choroby. To dobry czas na zmiany, których wcześniej baliśmy się wdrożyć do swojego życia. Nikt poza nami nie jest w stanie dbać o nasze ciało i ducha- w przyszłości nasz organizm nam za to podziękuje. 

Wichniak A.. Higiena snu. Jak zadbać o zdrowy sen?

Gajewska D.. Choroba Hashimoto- leczenie i żywienie

Zakrzewska E., Zegan M., Michota- Katulska E.. Zalezenia dietetyczne w niedoczynności tarczycy przy współwystępowaniu choroby Hashimoto, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2015, 48(2): 117-127

Pastusiak K., Michałowska J., Bogdańska P.. – Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8 (4): 155–160

Bossowski A., Otto- Buczkowska E.- Schorzenia tarczycy o podłożu autoimmunologicznym

Autorka: Daria Piasecka